Historia en Resumen: Ascenso dos Totalitarismos

O ASCENSO DOS TOTALITARISMOS

AS BASES DO FASCISMO

• A IDEOLOXÍA FASCISTA.

As súas características son as seguintes:

• Defendían un estado totalitario, co  control sobre toda a vida das persoas, e a negación dos principios liberais fundamentais.
• Apoiaba un sistema político ditatorial de partido único, no que o poder o exercía un só individuo, culto a  personalidade do líder.
• Anticomunismo, e ao principio tamén anticapitalismo (polo que vexo non eran de ideas claras) Defendían un socialismo nacional.
• Mantiñan un nacionalismo expansionista, agresivo e militarista, que esixía colocar a nación nunha posición importante do mundo.
• Os fascistas tamén se caracterizaban polas ideoloxías raciais.
• Defendía a violencia fronte aos opoñentes políticos, e considerábase un valor positivo.
• Os partidos fascistas pretendían mobilizar as masas, e encadralas no partido, uníndoas a sindicatos ou organizacións paramilitares. tamén se facía alarde dos símbolos.
• Exaltaban os principios masculinos relegando a muller a unha obrigación da crianza dos fillos e coidado da casa.

• BASES SOCIAIS DO FASCISMO.

A pesar de que os partidos fascistas nunca lograsen o apoio popular total, o seu apoio popular foi aumentando paulatinamente ata en algúns países alcanzar unha gran forza (Italia, Alemania).

O fascismo gañou apoios primeiramente en oficiais e combatentes da IGM que se adaptaron dificilmente a vida normal, así tamén contou co apoio de mozos voluntarios e románticos; enfadados pola ineficacia do sistema liberal. Maís tarde sumáronse membros das clases medias afectados pola crise económica e temorosos da expansión do comunismo. Tamén se uniu un importante sector da clase obreira que atopou atractiva a mensaxe violenta do fascismo.

O fascismo contou tamén con grandes apoios entre os terratenentes e os grandes empresarios, que financiaron asociacións fascistas por medo a expansión comunista, logo apoiáronos para lograr superar a crise. A toma do poder por parte do fascismo pode explicarse fundamentalmente porque a policía e o exército o permitiron e incluso o apoiaron.

A ALEMANIA NAZI

Tras a abdicación do emperador Guillerme II, e mentres continuaba a I Guerra Mundial, o Partido Social Demócrata proclamou a república en Berlín, e o seu líder; Ebert, firmou inmediatamente a rendición, e tivo que lidiar con multitude de problemas como rebelións da esquerda radical e da dereita nacionalista, ademais dos graves problemas económicos da posguerra. Tras un período de estabilidade a Gran depresión supuxo un duro golpe para a democracia alemá.

• A REPÚBLICA DE WEIMAR.

En 1919 os espartaquistas revolucionanse seguindo o exemplo bolxevique, pero a revolta foi esmagada duramente pola república. Por entonces tamén tiveron que facer fronte a revoltas de dereitas protagonizadas polos freikorps, enfrontados ca esquerda.

No medio desta crise celebráronse eleccións a unha Asamblea Constituinte, que proclama a república na cidade de Weimar e establece unha constitución. O chanceler era designado polo presidente e necesitaba do apoio do Reichstag; Ebert foi elixido presidente da república.

Tras celebrarse as eleccións de 1919, os tres grandes partidos moderados formaron unha coalición coñecida como a Coalición de Weimar. a primeira decisión do goberno foi firmar o Tratado de Versalles, que se converteu nunha carga para a república. Nos primeiros anos da súa existencia, a república viviu un grande período de crise debido a dificultade económica de posguerra, o que aumentou a radicalización política e a perda da confianza na democracia. En 1924 e ata 1929, a república viviu unha situación de estabilidade , xa que as outras potencias decidiron botarlle un cable.

• OS COMEZOS DO NAZISMO.

En 1919, en Munich fundase o Partido dos Traballadores Alemáns (DAP), que difundía políticas raciais e antiliberais. Pouco despois ingresa Hitler, onde comeza a historia do nacionalsocialismo.

Hitler elaborou un programa de reformas do partido, e cambiou o seu nome polo de Partido Nacional Socialista dos Traballadores Alemáns (NSDAP) e formou as SA, unha organización paramilitar que se dedicaba a enfrontarse aos seus adversarios.

A ideoloxía do partido era un confuso conxunto de postulados hacia todas as clases sociais. Defendía un socialismo nacional anticapitalista, que superase a loita de clases en beneficio da nación.

• Necesidade de establecer unha ditadura nacionalista capaz de preservar a pureza racial e capaz de acabar cos inimigos de Alemania (comunistas, xudeus e demócratas).
• Desexo de unir a todos os alemáns nunha Gran Alemania e obter o espacio vital para asegurar o desenvolvemento da raza aria.

Hitler foi elixido líder do partido en 1921, e impuxo unha organización xerarquizada na que o führer era o soporte central da organización. En 1923 tras unha grave crise económica e a ocupación do Ruhr, os grupos ultranacionalistas entre os que estaba Hitler prepararon un golpe de estado (Putsch de Munich) que fracasou fuertemente. Hitler foi levado a prisión, onde escribiu o Mein Kampf; onde expoñía toda a ideoloxía do partido. Tras sair de prisión refunda o partido, reformulou o seu programa co fin de gañar apoios, limita os seus postulados anticapitalistas, usou o odio contra os xudeus e os comunistas instaurados na xente e transformou o NSDAP nun partido de masas, así como usou os instrumentos de propaganda habilmente.

• A CRISE DA REPÚBLICA E O ASCENSO DO NAZISMO.

A Gran Depresión aumentou o apoio electoral dos nazis. A repatriación de capital estadounidense dos bancos provocou a quiebra dos bancos alemans, facendo descender a produción industrial, e aumentando o paro. Os partidos da Coalición de Weimar perderon prestixio ao non atopar a solución da crise. Os nazis ampliaron os seus apoios nas clases medias e obreiras, así como nos grandes industriais e terratenentes.

Nas elecións de 1930 o NSDAP aumentou moito o seu número de votos, situación que aproveitou para facer contactos co exército, e os magnates industriais.

No ano 1932, o chanceler Brüning dimite, o que deu paso a unha serie de gobernos autoritarios.

Nas eleccións dese mesmo ano, so Hitler e Hindemburg tiñan oportunidade de obter a vitoria, pero venceu Hindenburg. Hindenburg nomeou chanceler a Von Papen e convocáronse novamente eleccións nas que o NSDAP logrou converterse no partido máis votado. Von Papen intentou debilitar os nazis e solicitou novas eleccións en novembro, nas que o partido nazi perdeu dous millóns de votos. Parecía que Adolfo iba en decadencia.

Pero en xaneiro de 1933, Von Papen persuadiu a Hindemburg para que nomease a Hitler chanceler, nun goberno de coalición entre nazis e a dereita clásica. Ambos pensaron que elevar a Hitler ao poder quedaría sometido as directrices da dereita. Madre mía, como se equivocaban.

• O NACEMENTO DO TERCEIRO REICH.

Entre febreiro de 1933 e agosto de 1934 constituíse en Alemania o estado totalitario, unha vez no goberno, Hitler, mantivo o seu radicalismo, e afanouse por acaparar todos os resortes do poder. Primeiro obtivo de Hindemburg a disolución do Reichstag e a convocatoria de novas eleccións. No medio da campaña electoral, produciuse o incendio do Reichstag, e os nazis culparon aos comunistas, a quenes expulsaron do Reichstag e suspenderon os dereitos fundamentais. Nas eleccións os nazis non logrado a maioría absoluta, pero apoiáronse nos partidos de dereitas. Dese xeito o novo parlamento aprobou unha lei que outorgaba pleno poder ao chanceler para lexislar sen apoio do parlamento durante 4 anos. Hitler usou esa lei para eliminar todos os partidos políticos excepto o NSDAP. Hitler converteuse en dictador dunha Alemania de partido único.

Hitler dedicouse a construcción doi novo estado, para isto necesitaba o apoio do exército e da oligarquía económica, polo que decide, na noite dos coitelos largos eliminar as SA (pasalos polo coitelo) co fin de gañar a confianza destes sectores da sociedade. Coa morte de Hindemburg, Hitler asociou os cargos de presidente e chanceler co apoio do exército, que formou un novo grupo de asociacións: A Wehrmatch, as SS e a Gestapo.

• O ADOUTRINAMENTO NO TERCEIRO REICH.

O réxime nazi desatou unha grande campaña de adoutrinamento, fundamentalmente baseada no control iudeolóxico e en fomentar o culto ao führer. Isto levouse a cabo a través da educación, e das asociacións xuvenís as que por obrigación debían pertencer os xovenes. Alí inculcabase a obediencia, a camaradería e o sentido do deber. a educación foi controlada co fin de transmitir os principios raciais e militaristas da ideoloxía nazi.

tamén se suprimiu a liberdade de expresión e censurouse toda actividade literaria e artística. A propaganda nazi usou con moita eficacia os medios de comunicación para difundir os seus valores patrióticos. calquera medio de comunicación fora do control nazi foi prohibido.

• RACISMO E ANTISEMITISMO.

Un dos obxectivos primordiais do estado foi asegurar a cohesión social substituíndo a división de clases pola unidade da supremacía racial da raza aria. Por iso había que eliminar as “as impurezas” da sociedade.

• Impulsouse unha ampla lexislación que eliminou os dereitos políticos aos xudeus e lles expropiou os seus bens. nas Leis de Núremberg, prohibíronse os matrimonios mixtos con xudeus e prohibíuselles a cidadanía alemá.
• Dende finais de 1938 o antisemitismo fíxose máis violento, na noite dos cristais rotos asaltáronse tendas xudías e sinagogas e leváronse aos xudeus a campos de concentración.
• En plena Segunda Guerra Mundial optouse pola solución final, o exterminio de forma industrializada do pobo xudeu mediante campos de exterminio.

• AUTARQUÍA E REARMAMENTO.

O goberno nazi interveu na economía. nas fábricas introduciuse unha forte normativa para asegurar a disciplina dos traballadores. Os sindicato foron eliminados e so se permitiu que os obreiros se integrasen no sindicato nazi; Fronte Alemá de Traballo.

O primeiro período da política económica alemana centrouse en solucionar os problemas máis importantes, como a reactivación da economía, o impulso do comercio exterior e a reducción do desemprego. Para reducir o número de parados emprenderonse multitude de obras públicas.

O segundo período da política económica nazi comezou ca implantación do plan cuadrienal, que comezou cunha política de autarquía (independencia económica) e un rearmamento intensivo, desenvolvendose masivamente a industria de guerra e a extracción mineral.

Conxelaronse os salarios, aumentouse a xornada laboral e impuxose o racionamento. Pero a autarquía non foi total, así que a solución a isto foi a reclamación de territorios e conquista dos mesmos para obter materias primas e ampliar a zona de espazo vital da que falaban os nazis. O aumento da produción e o pleno emprego fixeron esquecer aos alemáns os sacrificios impostos aos traballadores. por eso o pilar fundamental do réxime foron os campesiños e obreiros. A economía de guerra alemá necesitaba urxentemente do estalido dunha guerra para liberarse do excedente de material militar.